ผู้เสียหายมี 3 ประเภท

• ผู้เสียหายทางแพ่ง: สิทธิส่วนบุคคล/สัญญาถูกละเมิด (เช่น ผิดสัญญา ละเมิดทรัพย์สิน หมิ่นประมาท)

• ผู้เสียหายทางอาญา: ถูกกระทำความผิดอาญา (เช่น ฉ้อโกง ทำร้ายร่างกาย ข่มขืน ลักทรัพย์)

• ผู้เสียหายทางปกครอง: เสียหายจากคำสั่ง/การกระทำของหน่วยงานรัฐที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือการละเลยหน้าที่

ผู้เสียหายมีสิทธิอะไรบ้าง

3.1 สิทธิของผู้เสียหายทางแพ่ง

• ฟ้องเรียก ค่าเสียหาย (ทรัพย์สิน ชื่อเสียง โอกาสทางเศรษฐกิจ)

• บังคับตามสัญญา หรือ บอกเลิกสัญญา

• เรียก คืนทรัพย์สิน/ดอกเบี้ย และค่าปรับตามกฎหมาย/สัญญา

3.2 สิทธิของผู้เสียหายทางอาญา

• แจ้งความร้องทุกข์ / ยื่นฟ้องเองในบางคดี / ขอเป็น โจทก์ร่วมกับอัยการ

• คุ้มครองพยาน และขอ พิจารณาคดีโดยปิดลับ ในกรณีจำเป็น

• ขอรับ ค่าชดเชยจากรัฐ (ค่ารักษา ค่าขาดประโยชน์ ค่าทำศพ ฯลฯ)

3.3 สิทธิของผู้เสียหายทางปกครอง

• ฟ้อง เพิกถอนคำสั่งทางปกครอง ที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

• ขอให้ศาลสั่งให้รัฐ ปฏิบัติหน้าที่ / ชดใช้ค่าเสียหาย

• ร้องเรียนผู้ตรวจการแผ่นดิน/กสม.ได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย

ผู้เสียหายต้องดำเนินการอย่างไร

4.1 กรณีแพ่ง

1. รวบรวมหลักฐาน (สัญญา สลิปโอน แชต รูป/คลิป)

2. ส่งหนังสือทวงถาม/บอกเลิกสัญญา (ถ้าจำเป็น)

3. ยื่นฟ้องศาลแพ่ง → ไกล่เกลี่ย → พิจารณา → พิพากษา

4. บังคับคดี (อายัดบัญชี/ยึดทรัพย์) หากคู่กรณีไม่ชำระ
   

4.2 กรณีอาญา

1. แจ้งความที่สถานีตำรวจ (รับ ปจว./เลขคดี)

2. ส่งหลักฐานและรายชื่อพยาน → สอบสวน

3. อัยการพิจารณาสั่งคดี → ฟ้องศาล / ไม่ฟ้อง (ผู้เสียหายฟ้องเองได้บางกรณี)

4. ขอคุ้มครองพยาน/ขอค่าชดเชยจากรัฐภายใน 1 ปี
   

4.3 กรณีปกครอง

1. อุทธรณ์/ร้องเรียนต่อหน่วยงานต้นสังกัด (ภายใน 90 วัน)

2. ยื่นฟ้องศาลปกครอง (ภายใน 90 วันนับแต่ทราบผลอุทธรณ์)

3. ขอศาลเพิกถอนคำสั่ง/สั่งให้รัฐปฏิบัติหน้าที่/ชดใช้ค่าเสียหาย

4. อุทธรณ์ต่อศาลปกครองสูงสุด (ภายใน 30 วัน) หากไม่พอใจคำพิพากษา